Chiều 25/4, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, 4 tháng đầu năm, dòng chảy thượng nguồn sông Đà đến hồ Lai Châu giảm 5-15% so với cùng kỳ 2023. Trong đó, tháng 1 giảm hơn 40%, mức này thấp hơn trung bình 5 năm qua khoảng 27%.

So với mực nước bình quân 5 năm, nước về các hồ thủy điện tháng 1 và 4 thấp hơn khoảng 50-60%.

Nước về giảm nên tổng dung tích các hồ chứa thủy điện lớn trên sông Hồng thấp hơn mức thiết kế. Chẳng hạn, lượng nước tại hồ Lai Châu đạt 90% dung tích thiết kế; Sơn La 91%; Hòa Bình 93%; Tuyên Quang và Thác Bà lần lượt 79% và 64%.

Theo quy luật, tháng 5 là thường thời điểm xuất hiện lũ tiểu mãn (lũ do mưa rào vào thời kỳ tiết tiểu mãn). Nhưng cơ quan dự báo cho biết năm nay khu vực Bắc bộ sẽ chưa có dấu hiệu lũ tiểu mãn trong khoảng thời gian này.

Ngoài ra, tháng 5-9 dòng chảy đến các hồ chứa lớn trên sông Đà thiếu hụt 30-40% so với trung bình nhiều năm. Tương tự, dòng chảy đến hồ Thác Bà trên sông Chảy và hồ Tuyên Quang trên sông Gâm có khả năng thiếu hụt 20-30%.

Tháng 5-7 là cao điểm nắng nóng tại Bắc Bộ và năm nay số đợt nắng cao hơn trung bình nhiều năm. Như tại khu vực Tây Bắc khoảng 4-5 đợt, đồng bằng Bắc Bộ 6-8 đợt.

Tuy vậy, đại diện một số nhà máy thủy điện cho biết nhờ tích nước từ trước nên dự kiến năm nay sẽ không thiếu nước cho phát điện.

Lãnh đạo Công ty Thủy điện Sơn La, đơn vị vận hành Nhà máy Thủy điện Sơn La và Lai Châu, cho hay hiện mực nước thượng lưu ở hồ Sơn La là hơn 210 m, Lai Châu gần 290 m. Mực nước nước này lần lượt cao hơn cùng kỳ năm 2023 là 19 m và 25 m.

Với mực nước hiện tại, hai nhà máy này có thể phát tối đa công suất các tổ máy phát điện. “Chúng tôi tính toán năm nay sẽ không xảy ra tình trạng nước tại các hồ xuống dưới mực nước chết như năm ngoái”, lãnh đạo Công ty Thủy điện Sơn La nói.

Hiện, trên lưu vực sông Đà có 3 nhà máy thủy điện, gồm Sơn La công suất 2.400 MW, Lai Châu 1.200 MW và Hòa Bình 1.920 MW. Thủy điện và nhiệt điện là hai nguồn cung ứng điện chủ yếu cho miền Bắc. Tháng 6/2023, nhiều nhà máy thủy điện ở phía Bắc ghi nhận nước trong hồ xuống thấp, dưới mực nước chết. Điều này khiến 11 nhà máy phải dừng phát, dẫn tới tình trạng thiếu điện diện rộng ở miền Bắc.

Dự báo nhu cầu sử dụng điện mùa nắng nóng năm nay tăng cao, hôm 23/4, Bộ Công Thương điều chỉnh kế hoạch cung ứng, vận hành hệ thống điện. Theo đó, sản lượng điện sản xuất và nhập khẩu cho 4 tháng hè – cao điểm nắng nóng nhất trong năm, là 111 tỷ kWh, tăng 2 tỷ kWh so với kế hoạch đưa ra cuối 2023.

Năm nay, ngoài tăng tích nước tại các hồ thủy điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng tính tới phương án huy động các nguồn điện diesel mượn trong dân để bổ sung trong tình huống khẩn cấp. Hiện, họ đã làm việc với khách hàng, dự kiến có thể huy động hơn 2.700 máy phát điện diesel tại miền Bắc, tổng công suất hơn 3.000 MVA.

Cùng đó, EVN đàm phán để nhập khẩu 1,8 tỷ kWh từ Trung Quốc, tăng gần 700 triệu kWh so với kế hoạch. Việc tăng nhập điện từ Lào qua khu vực Nghệ An, Quảng Trị cũng được tập đoàn này đàm phán với các đối tác.

Gia Chính