Mới đây, theo thống kê của FiinTrade từ BCTC quý II/2024 của 62 công ty chứng khoán (đại diện 99% quy mô vốn chủ sở hữu của toàn ngành) cho thấy dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ (margin) đạt gần 218.900 tỷ đồng tại thời điểm 30/6/2024, tăng 53,4% so với cùng kỳ năm 2023 và 11,5% so với cuối quý I/2024.

Theo Fiintrade, đây là mức dư nợ cho vay margin cao nhất trong lịch sử.

Đáng chú ý, nhóm CTCK có tệp khách hàng cá nhân lớn (bao gồm CTCK VPS, CTCK VPBank, MBS…) thì dư nợ cho vay margin tăng thấp hay thậm chí giảm.

Trong khi đó, ở nhóm phục vụ khách hàng tổ chức (bao gồm HCM) thì dư nợ cho vay margin tăng mạnh.

Dư nợ cho vay margin từ 2020 đến nay, nguồn: Fiintrade

Fiintrade cho biết, tỷ lệ đòn bẩy (tỷ lệ giữa margin/tổng vốn hóa) bất ngờ bật tăng lên mức 9,4% tại thời điểm cuối quý II/2024 từ mức 8,5% của quý I trước đó.

Cụ thể, quy mô vốn hóa (tính theo tỷ lệ free-float) giảm nhẹ 1400 tỷ đồng, trong khi dư nợ cho vay tăng mạnh 22.600 tỷ đồng.

Đối với, tỷ lệ dư nợ margin/giá trị giao dịch bình quân nhích nhẹ lên mức 10,4 lần, nhưng vẫn ở mức thấp so với giai đoạn thanh khoản sôi động (11-12,6 lần), chủ yếu do thanh khoản cải thiện không đáng kể và gần như đi ngang trong quý II. Như vậy, giá trị giao dịch bình quân không đồng pha với diễn biến về dư nợ cho vay margin.

Tỷ lệ dư nợ cho vay margin/giá trị giao dịch từ năm 2020 đến nay, nguồn: Fiintrade

Còn với tỷ lệ dư nợ margin/tổng vốn chủ sở hữu tăng quý thứ 6 liên tiếp và đạt 0,88 lần tại thời điểm 30/6/2024, thấp hơn đáng kể so với mức 1,2 lần tại thời điểm cuối quý 1/2022. Điều này cho thấy dư địa đẩy mạnh nghiệp vụ cho vay margin vẫn còn khá nhiều nếu chỉ xét trên quy mô vốn chủ sở hữu.

Tuy nhiên, việc đáp ứng tỷ lệ dư nợ margin/tổng vốn chủ sở hữu chỉ là điều kiện cần và điều kiện đủ để CTCK có thể đẩy mạnh mảng cho vay margin đó là phải còn nguồn để cho vay.

Theo BCTC, nguồn vốn chủ của CTCK cũng được phân bổ khá nhiều vào các mảng kinh doanh khác, trong đó có hoạt động Tự doanh (cổ phiếu, trái phiếu, giấy tờ có giá…). Do đó, dư địa về nguồn vốn để đẩy mạnh cho vay margin, trên thực tế, không còn nhiều.

Tỷ lệ dư nợ cho vay margin/vốn chủ sở hữu từ năm 2020 đến nay, nguồn: Fiintrade

Fiintrade cũng cho biết, số dư tiền gửi của NĐT giảm lần đầu tiên sau 4 quý gia tăng mạnh mẽ trước đó (từ quý II/2023 đến quý I/2024), cho dù số lượng tài khoản NĐT cá nhân mở mới duy trì tăng.

Trong quý II/2024, NĐT cá nhân mua ròng 39.600 tỷ đồng trên HOSE, vượt xa phần dư nợ margin tăng thêm trong cùng quý (22.600 tỷ đồng).

Danh mục mua ròng của NĐT cá nhân chủ yếu là các cổ phiếu đầu ngành và/hoặc vốn hóa lớn mà chịu áp lực bán ròng của khối ngoại, tập trung ở nhóm Vingroup (bao gồm VHM, VRE, VIC), ngân hàng (STB, MSB, VCB, CTG, HDB, BID), chứng khoán (VND, VCI, SSI), FPT, VNM, GAS, DGC.