IR – Lợi ích lớn, nhưng chưa được quan tâm đúng mức

Vai trò của IR là không thể bàn cãi trong việc tăng cường tính minh bạch và lòng tin. Tính minh bạch là nền tảng của lòng tin trên thị trường tài chính. Trong đó, IR đóng vai trò quan trọng trong việc thu hẹp khoảng cách giữa các doanh nghiệp và các bên liên quan bằng cách cung cấp thông tin rõ ràng, nhất quán và chính xác.

Các chiến lược quan hệ nhà đầu tư hiệu quả giúp tăng cường tính minh bạch và cũng đảm bảo rằng các thông tin liên lạc tài chính rõ ràng, chính xác và kịp thời. Bằng cách triển khai các chiến lược này, các công ty quan hệ công chúng tài chính giúp các doanh nghiệp thể hiện hình ảnh mạnh mẽ và đáng tin cậy trước cộng đồng đầu tư.

Lợi ích của hoạt động IR thì ai cũng biết, đó là việc nâng cao hình ảnh của doanh nghiệp đại chúng, giúp tối đa hóa giá trị của doanh nghiệp. Trong điều kiện bình thường, giá trị của hoạt động IR, giá trị của niềm tin có thể chưa được nhìn nhận rõ nét, nhưng khi thị trường có những biến động lớn, giá trị của niềm tin mới được thể hiện. Đơn cử, trong giai đoạn thị trường suy giảm mạnh cuối năm 2022, khi cổ phiếu giảm la liệt, những cổ phiếu được nhà đầu tư đủ niềm tin để giữ lại và giá phục hồi sớm nhất là những cổ phiếu ngoài nền tảng cơ bản vững chắc thì đó đa phần đều là những cổ phiếu có hoạt động IR thường xuyên và hiệu quả nhất. Trong lúc hoảng loạn, một lần nữa niềm tin là thứ còn lại cuối cùng.

Khi hoạt động IR chưa được quan tâm đúng mức, ban lãnh đạo doanh nghiệp không quan tâm đến công tác IR, công bố thông tin chỉ để đáp ứng quy định không bị phạt…, thì đương nhiên nhà đầu tư có rất ít thông tin để hiểu doanh nghiệp. Mặt khác, khi lãnh đạo quá quan tâm đến giá cổ phiếu doanh nghiệp mình, thường xuyên mua, bán cổ phiếu của doanh nghiệp, công bố thông tin có mục đích, lúc cần mới công bố thông tin ồ ạt (khi cần huy động vốn trên thị trường hay khi cần bán cổ phiếu) thì thường gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của các cổ đông khác.

Mấu chốt của vấn đề vẫn là truyền tải được giá trị của doanh nghiệp, đảm bảo quyền tiếp cận thông tin như nhau cũng như đáp ứng nhu cầu trao đổi thông tin của doanh nghiệp – cộng đồng nhà đầu tư. Nói thì dễ, nhưng làm thì thực sự không dễ, điều này xuất phát chủ yếu từ nhận thức của ban lãnh đạo doanh nghiệp. Có những doanh nghiệp mà người viết có dịp tư vấn, khi nói về IR nghiêm túc, chủ doanh nghiệp và cổ đông lớn không thực sự quan tâm. Do đó, nhiều cổ đông nhỏ lẻ băn khoăn về một thông tin nào đó nhưng không biết tìm kiếm ở đâu, mặc dù đó không phải là thông tin mang tính nội bộ hay bảo mật. Đây thực sự là một điều đáng tiếc và gây thiệt thòi cho cổ đông nhỏ lẻ.

Mạng xã hội và quan hệ nhà đầu tư cá nhân chưa đúng mực

Khi thị trường có những biến động lớn, giá trị của hoạt động IR, giá trị của niềm tin sẽ được thể hiện rõ nét.

Các phương tiện truyền thông mạng xã hội đã cách mạng hóa việc tương tác, trong đó bao hàm cách các công ty tương tác với cổ đông, đặc biệt là các nhà đầu tư cá nhân. Đã qua rồi cái thời mà các nhà đầu tư cá nhân truy cập thông tin dựa vào các kênh truyền thống như báo cáo thường niên hoặc thông cáo báo chí. Với sự ra đời của các mạng xã hội, giờ đây các nhà đầu tư cá nhân có khả năng truy cập theo thời gian thực, tham gia thảo luận với các nhà đầu tư khác. Sự thay đổi này không chỉ làm tăng tính minh bạch trong đầu tư, mà còn mang đến những cơ hội và thách thức mới cho các công ty muốn giao tiếp hiệu quả với phân khúc quan trọng này của cộng đồng nhà đầu tư.

Tầm quan trọng của quan hệ nhà đầu tư cá nhân không thể bị phủ nhận. Đối với thị trường Việt Nam, sau làn sóng gia nhập thị trường mạnh mẽ của lớp nhà đầu tư mới hậu Covid-19, vai trò của các nhà đầu tư cá nhân ngày càng trở nên rõ nét khi có những thời điểm họ mới là người quyết định cuộc chơi. Tỷ trọng giao dịch của nhà đầu tư cá nhân luôn chiếm trên 80% tổng giá trị giao dịch. Họ cùng nhau sở hữu một phần đáng kể cổ phiếu trong các doanh nghiệp và các quyết định đầu tư của họ có thể ảnh hưởng đến giá cổ phiếu và tâm lý thị trường.

Sự tương tác là cốt lõi tạo nên sự thành công trong việc sử dụng phương tiện truyền thông mạng xã hội trong quan hệ với nhà đầu cá nhân. Để xây dựng mối quan hệ thực chất và gắn kết với các nhà đầu tư cá nhân cần đảm bảo một số yếu tố căn bản của mạng xã hội đó là: sự phản hồi kịp thời, lắng nghe và giám sát, cá nhân hóa giao tiếp, khuyến khích nội dung do người dùng tạo ra, tổ chức các buổi hỏi và đáp hoặc hội thảo trên web.

Hiện tại, các doanh nghiệp lớn, quỹ đầu tư và công ty chứng khoán chú ý hơn đến việc truyền thông nói chung và quan hệ nhà đầu tư nói riêng, nhưng nhìn chung vẫn còn những điểm hạn chế. Các nội dung thường thấy nhất là tổ chức các buổi hội thảo trực tuyến, đại hội cổ đông trực tuyến nhằm tận dụng tính tương tác và lan tỏa của mạng xã hội. Các nội dung đăng tải khác vẫn là những thông tin hoạt động, thông tin nội bộ, tính tương tác với nhà đầu tư chưa cao. Thực sự, còn một dư địa rất lớn cho hoạt động quan hệ cổ đông nếu doanh nghiệp đầu tư vào đây một cách nghiêm túc.