Nguồn cung thiếu và thời tiết cực đoan đẩy giá cao su lên cao

Theo báo cáo mới nhất từ Khối Nghiên cứu, Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS Research), nguồn cung cao su toàn cầu năm 2024 dự kiến chỉ tăng trưởng 0,4%, mức tăng rất thấp so với các năm trước.

Các hiện tượng thời tiết cực đoan, đặc biệt là pha El Niño, đã gây ra tình trạng khô hạn kéo dài và nhiệt độ tăng cao tại các khu vực trồng cao su chính ở Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia và Malaysia. Hiện tượng này khiến lượng mưa giảm, ảnh hưởng tiêu cực đến sản lượng cao su và chất lượng của cây trồng.

Đặc biệt, dịch bệnh rụng lá tiếp tục lan rộng, làm giảm năng suất của các đồn điền. Hiệp hội các quốc gia sản xuất cao su tự nhiên (ANRPC) đã hạ dự báo nguồn cung năm 2024 xuống còn 14,5 triệu tấn, thấp hơn so với mức dự đoán ban đầu là 14,54 triệu tấn​.

Dự báo cung-cầu cao su toàn cầu qua các lần cập nhật của ANRPC – Nguồn: Hiệp hội Các Quốc gia Sản xuất Cao su Tự nhiên (ANRPC).

Nhu cầu bùng nổ từ Trung Quốc – Động lực tăng giá

Trong khi nguồn cung bị thắt chặt, nhu cầu cao su lại tăng đáng kể, đặc biệt là từ Trung Quốc. Các chính sách kích thích kinh tế, như việc giảm lãi suất và tỷ lệ dự trữ bắt buộc, đã góp phần thúc đẩy tiêu thụ cao su thiên nhiên. Nhu cầu từ Trung Quốc đối với các sản phẩm từ cao su như lốp xe và hàng tiêu dùng bằng cao su đã tăng nhanh, kéo theo giá cao su toàn cầu tăng mạnh.

Theo dự báo từ ANRPC, nhu cầu cao su toàn cầu dự kiến tăng 2,3% trong năm 2024, vượt xa mức tăng trưởng của nguồn cung. Trong 9 tháng đầu năm 2024, giá cao su thế giới đã có sự tăng trưởng ấn tượng, với giá cao su RSS3 tăng 83% và TSR20 tăng 55% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ đó, kim ngạch xuất khẩu cao su của Việt Nam cũng tăng 12%, dù sản lượng giảm 6%​.

Biểu đồ biến động giá cao su RSS3 và TSR20 tăng mạnh trong năm 2024 – Nguồn: Bloomberg, MBS Research.

Sự mất cân bằng cung-cầu đã làm giá cao su tiếp tục xu hướng tăng trong những tháng cuối năm 2024. MBS Research báo cáo rằng, giá cao su xuất khẩu bình quân của Việt Nam trong tháng 9/2024 đã đạt 1.697 USD/tấn, tăng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Hơn nữa, nhiều quốc gia sản xuất lớn như Thái Lan và Indonesia đã chuyển đổi diện tích đất trồng cao su sang các mục đích kinh tế khác như trồng cọ dầu và phát triển khu công nghiệp. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục đẩy giá cao su lên cao trong dài hạn​.

Diễn biến giá cao su xuất khẩu của Việt Nam từ năm 2023 đến 2024 – Nguồn: Tổng cục Hải quan Việt Nam, MBS Research.

Giá dầu thô cũng ảnh hưởng lớn đến giá cao su tự nhiên, do cao su tổng hợp – một sản phẩm thay thế – được sản xuất từ dầu thô. Dự báo giá dầu Brent sẽ duy trì mức 83-84 USD/thùng trong năm 2024, khi tình hình bất ổn tại Trung Đông vẫn tiếp diễn. Điều này khiến chi phí sản xuất cao su tổng hợp tăng, từ đó góp phần làm tăng giá cao su tự nhiên.

Tuy nhiên, MBS Research cũng cảnh báo rằng, một số rủi ro có thể khiến giá cao su giảm trong thời gian tới. Những rủi ro này bao gồm khả năng suy thoái kinh tế toàn cầu, khiến nhu cầu tiêu thụ giảm. Ngoài ra, khi vào mùa thu hoạch cao điểm vào tháng 10 và tháng 11, nguồn cung có thể được cải thiện, từ đó làm giảm sức ép tăng giá​.

>> AFA Capital: Áp lực lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể nhưng vẫn cần thận trọng