CTCP Cơ điện lạnh (MCK: REE) là Tập đoàn kinh doanh đa ngành được thành lập vào năm 1977. Cơ điện lạnh trở thành công ty đầu tiên chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước sang công ty đại chúng bằng hình thức cổ phần hóa vào năm 1993.

Đến năm 1996, Cơ điện lạnh cho ra mắt sản phẩm máy điều hòa không khí Reetech, đánh dấu một bước ngoặt mới trong sản phẩm của công ty. Năm 2000, khi sàn chứng khoán Việt Nam bắt đầu hoạt động, Cơ Điện Lạnh là một trong hai công ty tiên phong niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán với mã REE.

Hiện tại, REE hoạt động trong các lĩnh vực: năng lượng, nước và môi trường, bất động sản và dịch vụ M&E. Chủ tịch HĐQT là bà Nguyễn Thị Mai Thanh. Bà Mai Thanh chính là “bông hồng thép” đã đưa REE phát triển hùng mạnh như ngày hôm nay.

Tại REE, bà Mai Thanh hiện đang nắm 12,17% vốn, tương ứng sở hữu gần 49,9 triệu cổ phiếu. Hiện tại, con trai của bà Mai Thanh – ông Nguyễn Ngọc Thái Bình đang là thành viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc của REE.

Tại thời điểm cuối năm 2023, cả gia đình bà Mai Thanh đang sở hữu 85,67 triệu cổ phiếu REE, tương ứng tỷ lệ sở hữu 20,91% vốn, có giá trị khoảng 5.072 tỷ đổng.

Được biết, bà Nguyễn Thị Mai Thanh (SN 1952, nguyên quán Tây Ninh) là con gái của Trung tướng Nguyễn Thới Bưng – nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng.

Năm 1973, bà cùng em trai ra Bắc học tập rồi được tạo điều kiện du học tại CHDC Đức nhờ thành tích học tập xuất sắc. Bà tốt nghiệp chuyên ngành cơ khí, mảng điều hòa không khí, rồi lập gia đình với một tiến sĩ hóa học người Việt tại Đức và cùng chồng về nước. Sau đó bà trở thành kỹ sư của Xí nghiệp Quốc doanh liên hiệp Thiết bị lạnh (TP.HCM).

Đến năm 1984, nhờ thành công trong việc lắp đặt hệ thống lạnh lớn đầu tiên cho Nhà hát Hòa Bình (TP.HCM), bà Mai Thanh đã ghi điểm trong mắt lãnh đạo xí nghiệp. Năm 1985, bà bất ngờ được ông Nguyễn Thanh Vân – Giám đốc Xí nghiệp khi ấy đề nghị “kế vị”.

Ở tuổi 33, bà Mai Thanh quản lý 200 con người, chấp nhận đối mặt với một loạt khó khăn, trong đó có việc dàn nhân sự cấp trưởng, phó phòng đồng loạt xin nghỉ việc, kho hàng vật tư trống rỗng, tài khoản ngân hàng không có một đồng.

Để có tiền “nuôi quân”, bà phải quyết định lập hồ sơ để Xí nghiệp vay vốn ngân hàng nhập tủ lạnh cũ, tân trang bán lại kiếm lời, lần hồi, cầm cự vượt qua cuộc khủng hoảng tiền lương trầm trọng trong thời kỳ đổi mới năm 1986.

Khi công ty cổ phần hóa năm 1993, bà Mai Thanh đảm nhận hai vị trí là Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc.

Vào tháng 3/2019, bà Nguyễn Thị Mai Thanh được Forbes vinh danh vào top “50 phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2019”.

Tháng 8/2020, vị trí Tổng Giám đốc của REE được bà Mai Thanh chuyển giao cho ông Huỳnh Thanh Hải để thực hiện đúng quy định về quản trị doanh nghiệp đại chúng.

Dưới sự dẫn dắt của bà Mai Thanh, REE từ một xí nghiệp nhỏ đã trở thành một trong những Tập đoàn đa ngành có giá trị vốn hóa cao nhất thị trường.

Hiện, REE nằm trong nhóm doanh nghiệp có lợi nhuận “đáng mơ ước” với hàng nghìn tỷ đồng. Kể từ sau khoản lỗ hơn 150 tỷ đồng vào năm 2008, doanh nghiêp của “nữ tướng” Mai Thanh chưa từng ghi nhận kết quả lỗ đến thời điểm hiện tại.

Gần đây nhất, quý I/2024, REE ghi nhận doanh thu thuần đạt 1.837,5 tỷ đồng và lãi sau thuế 548,9 tỷ đồng, hoàn thành 22,8% mục tiêu lợi nhuận năm.

Tái cấu trúc, mở rộng mảng kinh doanh

Năm 2001, việc REE gia nhập thị trường bất động sản đã đánh dấu bước đột phá mới, mở đầu bằng việc khởi công xây dựng tòa nhà e.town 1. Những năm tiếp theo, tòa nhà e.town 2, tòa nhà 366 Nguyễn Trãi, Q.5, tòa nhà số 9 Đoàn Văn Bơ, REE Tower…liên tục được khởi công xây dựng. Chức năng của phần lớn các tòa nhà này đều là tòa nhà văn phòng cho thuê. Chính điều này đã đưa REE trở thành doanh nghiệp cho thuê BĐS văn phòng số top đầu Việt Nam và chiếm khoảng 9% toàn bộ văn phòng chuyên nghiệp tại TP. HCM.

Đây cũng là thời điểm REE bắt đầu tái cấu trúc, đưa hoạt động sản xuất kinh doanh thành từng nhóm.

REE bắt đầu phát triển mảng Năng lượng từ năm 2010 và hiện đang sở hữu danh mục tài sản trải rộng từ thủy điện, điện gió, điện mặt trời cùng với các nhà máy nhiệt điện than đã phát triển từ lâu như Thuỷ điện Thác Bà (TBC), Thuỷ điện Vĩnh Sơn Sông Hinh…

Đến năm 2019, REE tạo bước phát triển mới cho công ty khi tham gia lĩnh vực năng lượng tái tạo. Các dự án điện gió được hình thành như điện gió Trà Vinh V1 – 3; Lợi Hải 2; Phú Lạc 2… Mảng năng lượng của Tập đoàn hiện đang được tiếp tục phát triển và quản lý bởi Công ty TNHH Năng lượng REE (REE Energy) – một công ty con sở hữu 100% bởi REE.

Trong vòng mấy năm trở lại đây, tổng tài sản của REE tăng mạnh. Nếu tổng tài sản năm 2015 đang ở dưới 10.000 tỷ đồng, thì đến hết quý I/2024,, tổng tài sản của REE đã đạt 35.140,8 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu đạt 20.854,4 tỷ đồng, bao gồm 11.870,8 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế chưa phân phối.

Không đầu tư thêm vào nhiệt điện than, chưa nguôi tham vọng ở mảng phát triển bất động sản

Theo cáo thường niên năm 2023 của REE, trong đó có trình bày kế hoạch và định hướng kinh doanh năm 2024, doanh nghiệp đặt mục tiêu doanh thu 10.588 tỷ đồng, tăng 24% so với mức thực hiện năm 2023; lợi nhuận sau thuế 2.409 tỷ đồng, tăng trưởng 10%.

Với danh mục tài sản các nhà máy thủy điện chiếm hơn 50% tổng công suất lắp đặt, REE đặt ra kế hoạch kinh doanh thận trọng đối với mảng năng lượng trong năm 2024. Công ty dự kiến doanh thu tăng 5,4%, đạt 5.061 tỷ đồng; lợi nhuận sau thuế 1.220 tỷ đồng (chiếm 50,6% lợi nhuận hợp nhất), giảm 7%.

Theo REE, tình hình El Nino sẽ thể hiện rõ rệt trong 3 tháng đầu năm 2024 và có khả năng duy trì đến tháng 6/2024, ảnh hưởng đáng kể đến lưu lượng nước về các hồ thủy điện. Cùng với đó là sự ảnh hưởng của hệ số alpha được điều chỉnh cho các nhà máy thủy điện tăng từ mức 90% trong năm 2023 lên mức 98% trong năm 2024, giá trần thị trường điện toàn phần được phê duyệt theo Quyết định số 158/QĐĐTDL ngày 29/12/2023 giảm 231,1 đồng/kWh so với năm 2023.

Tại ĐHĐCĐ thường niên 2024 của REE, bà Nguyễn Thị Mai Thanh đã tiết lộ, công ty đang tìm kiếm cơ hội ở mảng điện rác nhằm mục tiêu vừa xử lý rác thải, bảo vệ môi trường, vừa tạo ra năng lượng, hướng đến đầu tư nhà máy có quy mô công suất xử lý từ 2.000 tấn rác thải sinh hoạt/ngày tại TP.Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, bà Mai Thanh cũng cho biết, REE đang hướng tới kinh tế xanh, không đầu tư thêm vào nhiệt điện than và đang trong lộ trình thoái vốn hợp lý, thay vào đó tiếp tục đầu tư vào điện sạch, năng lượng tái tạo. Trong đó, các toà nhà của REE đều được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn về tiết kiệm năng lượng, đơn cử như toà nhà etown 6.

Về mảng bất động sản của REE được chia thành 2 phân khúc nhỏ là cho thuê văn phòng và phát triển bất động sản. Với phân khúc cho thuê văn phòng, doanh thu mục tiêu cho năm 2024 là 1.082 tỷ đồng, tăng 3% so với năm 2023. Ngược lại, lợi nhuận sau thuế mục tiêu giảm gần 14%, đạt 463 tỷ đồng.

Mảng phát triển bất động sản được REE đặt kỳ vọng nhất khi dự kiến đem về doanh thu 1.055 tỷ đồng (cùng kỳ không phát sinh doanh thu) và lợi nhuận sau thuế 389 tỷ đồng, gấp 15 lần năm 2023.

REE cho rằng thị trường bất động sản đã đi qua giai đoạn khó khăn nhất và bắt đầu bước vào chu kỳ của sự ổn định. Các luật mới được Quốc hội thông qua gồm Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Đất sẽ góp phần giúp thị trường bất động sản trở nên minh bạch hơn, dần hồi phục và phát triển theo chiều hướng lành mạnh, bền vững.

Ngày 19/5 vừa qua, sau hơn 1 năm triển khai, REE Land đã chính thức khai trương đưa vào vận hành dự án bất động sản cao cấp đầu tay, The Light Square, ngay trung tâm thành phố Thái Bình.

Với quy mô lên đến gần 20.000m2 nằm ngay tại 2 trục đường huyết mạch Lý Bôn và Trần Thái Tông, The Light Square là tổ hợp nhà phố quảng trường trung tâm tỉnh Thái Bình. Giai đoạn 1 của dự án gồm 45 sản phẩm nhà phố và biệt thự đối xứng nhau bởi Quảng trường ánh sáng rộng hơn 2.500 m2, bên dưới quảng trường là khu vực tầng hầm để xe sẵn sàng phục vụ nhu cầu đỗ xe của cư dân và khách đến tham quan mua sắm. Khối chung cư cao tầng sẽ được thực hiện trong giai đoạn 2 của dự án.