Theo Kế hoạch sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ, mô hình tổng cục thuộc bộ sẽ không còn. Trường hợp cần thiết, các bộ phải báo cáo để Ban Chỉ đạo Chính phủ xem xét, cho ý kiến. Hồi giữa tháng, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thông tin Chính phủ sau tinh gọn dự kiến giảm 12 tổng cục, 500 cục trong các lĩnh vực, ngành.

Tại cuộc thông tin với báo chí sáng 24/12, ông Trần Đức Hùng, Phó tổng cục trưởng Hải quan cho biết theo phương án của Bộ Tài chính đã trình Chính phủ, Tổng cục Hải quan sẽ được sắp xếp lại theo mô hình Hải quan Việt Nam. Việc này là để hướng tới việc thông quan tập trung.

Trong đó, Hải quan Việt Nam là đơn vị tương đương cấp cục trực thuộc Bộ. Hải quan Việt Nam sẽ tổ chức, sắp xếp lại, dự kiến từ 16 giảm còn 12 đầu mối tham mưu (tương đương giảm 25%). Một số đơn vị được thành lập các phòng/đội để tham mưu và trực tiếp thực hiện công tác thuộc phạm vi chức năng được giao. Số lượng dự kiến khoảng 55 phòng/đội (giảm 21 đầu mối, tương đương 27,6%).

Ở cấp hải quan vùng/khu vực, ngành dự kiến giảm từ 35 cục hải quan hiện nay còn 15 hải quan khu vực/vùng. Mức này tương đương giảm 20 đầu mối, khoảng 57% để quản lý hoạt động hải quan tại 63 tỉnh, thành phố.

Cấp hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu là đơn vị trực thuộc hải quan vùng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kiểm soát trên địa bàn cửa khẩu, các khu công nghiệp, khu chế xuất… Cấp này không có tổ chức cấu thành thành phần bên trong.

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2025 của ngành tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng yêu cầu bộ máy mới phải tốt hơn cũ và cần đi vào hoạt động ngay để không ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của xã hội. Cùng với đó, Hải quan Việt Nam phải ngang tầm với hải quan các nước phát triển trên thế giới.

Hiện tại, Tổng cục Hải quan có 17 cơ quan trực thuộc, (trong đó có 8 cục chuyên ngành) và 35 chi cục tại các tỉnh, thành phố.

Một cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính khác là Tổng cục Thuế sau tinh gọn dự kiến cũng hoạt động theo mô hình 3 cấp gồm thuế Nhà nước, khu vực và quận, huyện.

Năm 2024, Tổng cục Hải quan được giao chỉ tiêu thu ngân sách 375.000 tỷ đồng. Đến hết giữa tháng 12, đơn vị này đã thu được 402.680 tỷ đồng, vượt dự toán 7,4% và tăng gần xấp xỉ 14% so với cùng kỳ 2023. Dự kiến, tổng thu cả năm nay ước đạt 418.000-420.000 tỷ đồng.

Trong năm qua, lực lượng này đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 16.390 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan với trị giá hàng hoá hơn 29.270 tỷ. Số tiền thu nộp ngân sách từ hoạt động này hơn 900 tỷ đồng.

Anh Tú