Chỉ số Nhà Quản trị mua hàng (PMI), thước đo sức khỏe ngành sản xuất Việt Nam của S&P Global, trong tháng 12 đã giảm xuống dưới ngưỡng 50 điểm lần đầu tiên trong 3 tháng khi đạt 49,8 điểm so với 50,8 điểm của tháng 11.

Kết quả chỉ số cho thấy các điều kiện kinh doanh tổng thể đã suy giảm nhẹ vào thời điểm cuối năm, theo báo cáo hàng tháng S&P Global vừa công bố.

Sức khỏe ngành sản xuất đã yếu đi bất kể sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới vẫn tăng trong bối cảnh các công ty giảm việc làm và mức tồn kho hàng mua.

Mặc dù cả sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới đều tăng trong tháng 12, tốc độ tăng chỉ là nhẹ và là yếu nhất trong chuỗi tăng trưởng 3 tháng tương ứng của từng chỉ số. Một số công ty cho biết nhu cầu khách hàng cải thiện, trong khi những công ty khác lại báo cáo các điều kiện thị trường suy giảm.

Báo cáo chỉ ra rằng, trong khi tổng số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục tăng, tổng số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới lại giảm tháng thứ hai liên tiếp và tốc độ giảm là mạnh.

“Những lo ngại về sự bất ổn và không chắc chắn của thị trường thế giới đã làm giảm niềm tin về triển vọng sản lượng trong một năm tới,” báo cáo nêu.

Tâm lý kinh doanh trong tháng 12 đã giảm đáng kể và là mức thấp nhất kể từ tháng 5/2023. Tuy nhiên, những hy vọng về khả năng tăng số lượng đơn đặt hàng mới, sự cải thiện của các điều kiện kinh tế và giải pháp cho một số cuộc xung đột trên thế giới khiến các công ty vẫn lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng.

Dự kiến sản lượng tăng trong những tháng tới khiến các công ty đã gia tăng trở lại hoạt động mua hàng, và tốc độ tăng là nhanh nhất trong thời gian 4 tháng. Tuy nhiên, các công ty vẫn còn ngần ngại trong việc tích trữ quá nhiều hàng tồn kho, và từ đó đã giảm tồn kho hàng mua. Tồn kho hàng thành phẩm cũng giảm.

Các nhà sản xuất đã giảm việc làm tháng thứ 3 liên tiếp vào cuối năm trong bối cảnh số lượng đơn đặt hàng mới tăng yếu. Mặc dù chỉ ở mức khiêm tốn, tốc độ giảm việc làm là mạnh nhất nhất kể từ tháng 8.

Việc tiếp tục giảm việc làm vào thời điểm số lượng đơn đặt hàng mới tăng (cho dù là tăng nhẹ) khiến lượng công việc tồn đọng tiếp tục tăng trong tháng 12, từ đó kéo dài thời kỳ tăng lượng công việc tồn đọng hiện nay thành 7 tháng. Tuy nhiên, mức tăng lần này chỉ là nhẹ và là yếu nhất trong thời kỳ tăng này.

Áp lực lạm phát tăng lên trong tháng 12, với cả chi phí đầu vào và giá cả đầu ra tăng với tốc độ nhanh hơn so với tháng 11.

Theo các thành viên nhóm khảo sát, tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và biến động tỷ giá hối đoái góp phần làm tăng chi phí đầu vào, với dầu và kim loại nằm trong số những mặt hàng được ghi nhận tăng giá.

Để đổi lại, các công ty đã tăng giá cả đầu ra tháng thứ 8 liên tiếp, và tốc độ tăng là nhanh nhất kể từ tháng 7. Lần tăng này cũng mạnh hơn mức trung bình của lịch sử chỉ số.

Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nói: “Đây là thời điểm kết thúc năm ảm đạm đối với ngành sản xuất Việt Nam khi sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tăng chậm lại”.

“Những bất ổn trên thị trường thế giới cũng làm giảm niềm tin kinh doanh khiến chỉ số này giảm thành mức thấp nhất trong hơn 1 năm rưỡi. Điều này một phần phản ánh tình trạng không chắc chắn liên quan đến những kế hoạch của chính quyền sắp tới của Mỹ về thuế quan”, ông Harker nói thêm.

Chỉ số PMI của khu vực ASEAN trong tháng 12 đạt 50,7, giảm nhẹ so với mức 50,8 của tháng 11, nhưng vẫn trên ngưỡng 50 điểm – ngưỡng phân tách giữa tăng trưởng và suy giảm của ngành sản xuất. Trong năm 2024, chỉ số này của ASEAN đạt mức bình quân 51.