Ngay trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11/2024, công ty sản xuất tấm pin mặt trời hàng đầu Trung Quốc Trina Solar đã quyết định bán nhà máy mới mở tại Texas cho nhà sản xuất pin Freyr của Mỹ với giá hơn 340 triệu đô la Mỹ.

Cùng với Trina Solar, hàng loạt công ty Trung Quốc, như Longi Solar đã có nhà máy ở Ohio, Jinko Solar đang sản xuất pin tại Florida, JA Solar tại Arizona, Runergy tại Alabama; Hounen Solar tại South Carolina,… hy vọng tận hưởng chính sách ưu đãi.

Đây là kết quả của Đạo luật Giảm lạm phát, kích thích phát triển năng lượng tái tạo – cung cấp khoản trợ cấp trị giá 300 tỷ đô la Mỹ trong thập kỷ tới để thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang năng lượng carbon thấp và sản xuất năng lượng tái tạo trên bờ.

Trina Solar có trụ sở chính tại Thường Châu là một trong năm nhà sản xuất tấm pin mặt trời của Trung Quốc phải chịu mức thuế suất của Bộ Thương mại Mỹ. Sau phán quyết, các công ty này đang trốn thuế bằng cách gia công các thành phần ở các nước Đông Nam Á trước khi vận chuyển sản phẩm hoàn chỉnh sang Mỹ.

Ông Ron Cai, một luật sư có nhiều kinh nghiệm điều hướng các giao dịch kinh doanh giữa Mỹ và Trung Quốc, đã giới thiệu thương vụ này tới 100 công ty trong ngành năng lượng mặt trời tại Thượng Hải. “Tôi nghĩ đây là một trường hợp rất giàu cảm hứng và là tài liệu tham khảo tốt cho tất cả mọi người”, ông Ron Cai nhấn mạnh.

Đầu tháng 8/2024, các thượng nghị sĩ đã đệ trình một dự luật lên Quốc hội Mỹ nhằm mục đích ngăn chặn các công ty Trung Quốc hưởng lợi từ các khoản tín dụng thuế của Mỹ nhằm thúc đẩy sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời.

Trung Quốc chiếm 80% công suất sản xuất mô-đun năng lượng mặt trời sau nhiều năm trợ cấp, dẫn đến tình trạng cung vượt cầu, gây ra sự sụp đổ giá toàn cầu và dựng lên làn sóng đánh thuế nhập khẩu từ các đối tác thương mại để ngăn chặn tình trạng tràn ngập sản phẩm giá rẻ.

Công suất dư thừa trong ngành năng lượng mặt trời của Trung Quốc là biểu tượng cho những thách thức mà nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang phải đối mặt. Đây là mặt trái của những chương trình kinh tế công nghiệp giàu tham vọng.

Xuyang Dong, nhà phân tích chính sách năng lượng Trung Quốc tại Climate Energy Finance cho biết: “Công suất tấm năng lượng mặt trời của Trung Quốc trong năm 2024 đủ để đáp ứng nhu cầu toàn cầu hàng năm từ nay đến năm 2032”.

Là một trong rất nhiều công ty pin mặt trời Trung Quốc đã đầu tư vào Mỹ để hưởng trợ cấp theo Đạo luật giảm lạm phát năm 2022 của Tổng thống Joe Biden, nhưng giờ đây Trina Solar phải bán nhà máy tại Mỹ. Điều này có thể kích hoạt một chuỗi hành động tương tự, giống như gợi ý của ông Ron Cai.

Nhiều nhà phân tích dự báo, ông Trump có thể rút lại Đạo luật giảm phát, nghĩa là nhiều công ty không còn nhận được trợ cấp bằng tiền mặt. Thị trường Trung Quốc bão hòa và các rào cản thương mại gia tăng ở nước ngoài làm giảm triển vọng của các nhà sản xuất tấm pin mặt trời.