Thung lũng Silicon đang chuẩn bị cho một mối quan hệ hoàn toàn khác với chính phủ Mỹ khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng với cam kết sẽ hủy bỏ nhiều chính sách của người tiền nhiệm và Elon Musk được cho là sẽ chuẩn bị giữ một vai trò có tầm ảnh hưởng hơn.
Có nhiều dự đoán rằng, các nhà lãnh đạo ngành công nghệ có thể thấy sự tái diễn của mối quan hệ căng thẳng trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump. Kể từ khi rời Nhà Trắng, ông Trump đã phàn nàn rằng Google của Alphabet đã che giấu tin tốt về ông và cáo buộc Meta Platforms đã hạn chế tài khoản của ông trên Facebook và Instagram vào năm 2021.
Trên thực tế, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã nhận được sự ủng hộ từ một số tên tuổi lớn trong ngành công nghệ, dẫn đầu là Elon Musk, người đã rót tiền ủng hộ ông Trump và các chiến dịch tranh cử của đảng Cộng hòa tại Quốc hội.
Theo nhiều chuyên gia, sự gần gũi của CEO Tesla với Tổng thống đắc cử giúp ông định hình các chính sách ảnh hưởng đến các dự án lớn nhất của mình, bao gồm Tesla và SpaceX, có khả năng khiến các đối thủ cạnh tranh của ông trong ngành xe điện và vũ trụ gặp bất lợi trong các hợp đồng và sự giám sát của chính phủ.
Trong khi đó, với lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), ông Trump có ý định thay thế sắc lệnh mà ông Biden đã ký vào năm ngoái về việc đặt ra các hướng dẫn tự nguyện về an ninh và quyền riêng tư cho các nhà phát triển AI.
Sắc lệnh này đã tìm kiếm thêm nguồn tài trợ cho nghiên cứu AI, trao cho Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia (NIST) vai trò lớn hơn trong việc soạn thảo các hướng dẫn để giảm thiểu rủi ro và thành lập một cơ quan mới để kiểm tra và đánh giá các mô hình AI trước khi chúng được tung ra.
Mặc dù đưa ra ít thông tin cụ thể, nhưng Tổng thống đắc cử nhận xét chính sách của ông Biden cản trở sự đổi mới. Ông tuyên bố sẽ thay thế nó bằng một chính sách phát triển AI dựa trên tự do ngôn luận, phản ánh sự chỉ trích từ các thành viên Đảng Cộng hòa khác về nỗ lực của ông Biden nhằm đảm bảo việc sử dụng AI công bằng và không có sự thiên lệch từ thuật toán.
“Với một số nhóm chính sách cánh hữu, an toàn được coi là từ đồng nghĩa với kiểm duyệt”, Gregory Allen, Giám đốc Trung tâm AI Wadhwani tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết.
Một số phần trong chương trình nghị sự về AI của ông Biden có thể được giữ lại, bao gồm cả việc thúc đẩy cơ sở hạ tầng AI. Chuyên gia Allen cho biết thêm, chiến dịch tranh cử của ông Trump đã nhấn mạnh đến nhu cầu mở rộng năng lực năng lượng của Hoa Kỳ để duy trì khả năng cạnh tranh trong lĩnh vực AI, điều này có thể dẫn đến việc nới lỏng các rào cản cấp phép đối với việc sử dụng đất và điện.
Bên cạnh đó, ông Trump có thể tìm cách duy trì bản ghi nhớ gần đây của ông Biden, coi AI là ưu tiên an ninh quốc gia và thúc đẩy các cơ quan duy trì vị thế lãnh đạo của Mỹ bằng cách giữ công nghệ này tránh xa các đối thủ như Trung Quốc; đồng thời thông qua các biện pháp kiểm soát xuất khẩu vượt xa các hạn chế hiện tại của ông Biden.
Hiện vẫn chưa rõ ông Trump sẽ bổ nhiệm ai sẽ đảm nhận phụ trách các chính sách AI, tuy nhiên Phó Tổng thống đắc cử J.D. Vance có thể đóng vai trò quan trọng, xét đến kinh nghiệm của ông tại Thung lũng Silicon. Ông Vance đã bày tỏ sự hoài nghi về quy định khi lập luận rằng các rào chắn sẽ chỉ thắt chặt quyền kiểm soát của các công ty AI lớn đối với ngành trong khi kìm hãm các công ty khởi nghiệp nhỏ.
Chính quyền Trump có thể thân thiện hơn, nhưng có khả năng sẽ tiếp tục theo đuổi mạnh mẽ các vụ kiện chống độc quyền nhắm vào Big Tech.
Chủ tịch Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Bộ Tư pháp Mỹ có khả năng sẽ tiếp tục các vụ kiện nhằm vào các gã khổng lồ công nghệ. Một số công ty, chẳng hạn như Amazon có thể sẽ tìm cách giải quyết với các nhà lãnh đạo mới. Các vụ kiện độc quyền khác có thể chứng kiến những thay đổi trong thời gian tới, bao gồm các vụ kiện của Bộ Tư pháp chống lại Live Nation Entertainment và Visa.
Sự thay đổi lớn nhất có thể nằm ở cách tiếp cận của các cơ quan đối với các vụ sáp nhập. Trong khi chính quyền Trump ở nhiệm kỳ I đã thách thức một số giao dịch nổi bật, chẳng hạn như thương vụ mua lại công ty khởi nghiệp công nghệ tài chính Plaid của Visa, nhìn chung họ đã có cách tiếp cận thân thiện hơn, thường cho phép các thương vụ lớn tiến triển với các điều kiện đi kèm.
Một điểm đáng chú ý là chiến thắng của ông Trump sẽ tạo ra sự bất ổn đáng kể cho chính sách bán dẫn của Mỹ. Tổng thống đắc cử gần đây đã chỉ trích Đạo luật Khoa học và Chip năm 2022 khi ông cho rằng thuế quan đối với các nhà sản xuất chip nước ngoài sẽ hiệu quả hơn so với trợ cấp trực tiếp để phục hồi ngành sản xuất bán dẫn của Mỹ.
Điều này làm dấy lên lo ngại trong ngành rằng chính quyền của ông có thể muốn thay đổi các khoản tài trợ sơ bộ của Đạo luật Chips. Điều này tạo thêm áp lực cho các quan chức chính quyền Biden, những người đang cố gắng đạt được các thỏa thuận ràng buộc với các công ty trước khi Tổng thống Biden rời nhiệm sở.
Trên mặt trận quốc tế, ông Trump đã cam kết áp dụng thuế quan toàn diện đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc và có khả năng sẽ tăng thuế đối với chip thế hệ cũ, hiện được ông Biden tăng lên 50%, cũng như có thể thắt chặt lệnh hạn chế xuất khẩu đối với chất bán dẫn tiên tiến.