Chứng khoán trong nước tuần cuối tháng 7, đầu tháng 8-2024 có những phiên sụt giảm rất mạnh rồi đảo chiều hồi phục, giúp nhiều nhà đầu tư phần nào lấy lại sự bình tĩnh. Tuy vậy, việc chứng khoán toàn cầu cuối tuần qua tràn ngập sắc đỏ do lo ngại kinh tế Mỹ suy thoái và bất ổn địa chính trị gia tăng lại khiến các nhà đầu tư trong nước bất an.

Chưa thể khẳng định xu hướng

Đề cập diễn biến thị trường chứng khoán trong nước phiên cuối tuần qua, ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam (CSI), cho biết phiên 2-8 là ngày cuối cùng 9 quỹ ETE tham chiếu theo bộ chỉ số VN-Diamond và VNFIN Lead đã chốt kỳ cơ cấu tháng 7-2024. Các quỹ này mua rất nhiều cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán… – vốn ảnh hưởng nhiều đến thị trường chung.

“Đây là một trong những lý do giúp VN-Index phục hồi mạnh vào cuối phiên, trong khi cổ phiếu của các nhóm ngành khác không tăng bằng. Do đó, những phiên tới phải theo dõi sát diễn biến của thị trường, nhất là quan sát cung cầu từ dòng tiền của nhà đầu tư” – ông Đỗ Bảo Ngọc nhìn nhận.

Theo ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư – Công ty Chứng khoán Maybank, với diễn biến của thị trường chứng khoán phiên cuối tuần qua thì chưa thể khẳng định được xu hướng sắp tới. Bởi lẽ, yếu tố quan trọng với thị trường lúc này là thanh khoản (dòng tiền) vẫn rất yếu; khối ngoại vẫn bán ròng miệt mài.

“Sức ép từ việc lãi suất tiền gửi nhích lên, giá vàng nhảy vọt và dư nợ cho vay của các công ty chứng khoán kỷ lục… cũng là những yếu tố tác động tới VN-Index. Hiện nay, vùng 1.180 – 1.200 điểm là vùng hỗ trợ trung hạn của thị trường” – ông Phan Dũng Khánh nhận định.

Thông tin về việc nhiều thị trường chứng khoán trên thế giới lao dốc rất mạnh trong 2 phiên cuối tuần qua liệu có gây sức ép lên VN-Index vào đầu tuần tới? TS Hồ Quốc Tuấn, Đại học Bristol (Vương quốc Anh), cho rằng việc các thị trường chứng khoán lớn điều chỉnh giảm, trong đó có thị trường Mỹ, dù 5%-10% cũng là điều hợp lý, bởi đã tăng quá mạnh và dư địa tăng không còn nhiều. Các kênh đầu tư khác như vàng, USD, dầu… đang thu hút dòng tiền hơn.

Theo ông Hồ Quốc Tuấn, nhìn chung, sự sụt giảm của nhiều thị trường tài chính quốc tế so với tháng trước không phải là điều quá tiêu cực, trừ thị trường Nhật. “Nếu kinh tế Mỹ yếu đi, dòng tiền vào thị trường các nước mới nổi, trong đó có Việt Nam, cũng bị ảnh hưởng. Bởi lẽ, Việt Nam có nền kinh tế độ mở cao. Sự bất ổn địa chính trị trên thế giới sẽ ảnh hưởng không tích cực tới Việt Nam vì tốc độ tăng trưởng thương mại sẽ sụt giảm” – TS Hồ Quốc Tuấn đánh giá.

Loay hoay mãi ở vùng 1.200 điểm

Nhiều nhà đầu tư băn khoăn vì sao dù có những yếu tố tích cực trong nước (số liệu kinh tế cả nước 7 tháng đầu năm, kết quả kinh doanh quý II và nửa đầu năm 2024 của nhiều doanh nghiệp niêm yết đều khởi sắc…) nhưng chứng khoán vẫn giảm? Chưa kể, rào cản cuối cùng để chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi cũng đang dần được tháo gỡ khi cơ quan quản lý sắp loại bỏ yêu cầu ký quỹ trước giao dịch (pre-funding) với các nhà đầu tư nước ngoài.

Theo các chuyên gia, những thông tin nêu trên thực tế đã phản ánh vào giá cổ phiếu tăng trước đó. Thực tế, trong tháng 7, rất nhiều cổ phiếu vốn hóa nhỏ (penny, midcap tại sàn Upcom) dù không có nền tảng cơ bản tốt nhưng cũng tăng 50%-100%, thậm chí 200% trong thời gian ngắn, nên việc lao dốc vừa qua là dễ hiểu. Việc này gây ra áp lực bán giải chấp chéo từ các nguồn bên ngoài công ty chứng khoán, khiến VN-Index giảm sâu.

Liên quan việc VN-Index trải qua nhiều thăng trầm và cả chục năm qua vẫn loay hoay ở vùng 1.200 điểm, ông Đỗ Bảo Ngọc phân tích: Những năm qua, kinh tế Việt Nam chịu tác động tiêu cực từ nhiều vấn đề như dịch COVID-19, kinh tế suy giảm, thị trường bất động sản đóng băng, doanh nghiệp trong nước khó khăn… Những yếu tố này khiến hệ thống doanh nghiệp Việt chưa phục hồi mạnh nên chứng khoán trong nước mãi ì ạch.

Ông Đỗ Bảo Ngọc nhận xét: “Bản chất của thị trường chứng khoán thời gian qua là nặng tính đầu cơ, yếu tố đầu tư rất ít. Vì vậy, trong 2-3 năm nay, Chính phủ và cơ quan quản lý nhà nước đã rất quyết liệt trong việc thanh lọc, làm sạch thị trường chứng khoán”.

Theo ông Ngọc, rất nhiều cổ phiếu của doanh nghiệp trên sàn HNX, UpCoM hiện nay chẳng khác gì “cổ rác” vì không có nền tảng cơ bản, doanh nghiệp làm ăn thiếu bài bản, thậm chí huy động vốn của nhà đầu tư để “đánh quả”. Lâu dần, việc này gây mất niềm tin, từ đó nhiều người không đầu tư dài hạn vào thị trường chứng khoán mà chủ yếu đầu cơ, đầu tư ngắn hạn…

“Do đó, cần tăng chất lượng hàng hóa, sản phẩm… của doanh nghiệp niêm yết trên sàn, nhất là làm trong sạch thị trường chứng khoán để những doanh nghiệp làm ăn hiệu quả thu hút vốn, tạo niềm tin cho nhà đầu tư” – ông Ngọc nói.