Theo báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm, 8 trên 10 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ top đầu đều có lãi sau thuế đi lùi so với cùng kỳ. Đây là năm thứ hai liên tiếp ngành bảo hiểm nhân thọ sụt giảm lợi nhuận, kể từ sau cuộc khủng hoảng niềm tin vào đầu 2023.

Mức giảm mạnh nhất ghi nhận tại Generali khi khoản lãi sau thuế nửa đầu năm nay chỉ bằng một phần tư cùng kỳ, đạt 117 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Chubb và AIA cùng giảm lãi khoảng 70%, xuống lần lượt 147 tỷ và 284 tỷ đồng. Ngay cả “ông lớn” Prudential cũng giảm lợi nhuận hơn 30%, còn 915 tỷ đồng, đứng sau Dai-ichi-life.

Nửa đầu năm nay, Sunlife tiếp tục báo lỗ hơn 360 tỷ đồng, nâng mức lỗ lũy kế sau gần thập kỷ lên hơn 5.800 tỷ. Đây cũng là một trong ba doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ ghi nhận mức lỗ lũy kế hàng nghìn tỷ sau nhiều năm thâm nhập và đầu tư tại thị trường Việt Nam, như FWD (-5.800 tỷ đồng), Generali (-3.000 tỷ đồng)…

Kết quả kinh doanh đi xuống trong bối cảnh doanh số khai thác của hầu hết hãng đều kém so với cùng kỳ.

Doanh thu thuần từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm ghi nhận mức sụt mạnh nhất tại Hanwha, Sunlife, Manulife và FWD Việt Nam. Trong khi đó, ít bị ảnh hưởng nhất về doanh số nửa đầu năm nay là Bảo Việt Nhân Thọ – đơn vị tập trung vào mảng đại lý truyền thống thay vì bành trướng kênh bán qua ngân hàng. “Ông lớn” này vẫn duy trì được khoản thu từ bảo hiểm ngang ngửa cùng kỳ. Cùng với giảm chi phí, Bảo Việt Nhân Thọ nằm trong số ít hãng tăng trưởng lợi nhuận so với nửa đầu năm ngoái.

Trong bối cảnh doanh số giảm, đặc biệt là sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư không còn dễ bán như trước, các hãng đều siết khoản chi hoa hồng và thưởng đại lý, giảm 40- 50% so với trước.

Prudential hạ mức chi hoa hồng từ 1.090 tỷ nửa đầu năm ngoái xuống còn 744 tỷ đồng, thưởng hỗ trợ quyền lợi khác cho đại lý về còn 1.530 tỷ đồng. Bảo Việt Nhân thọ giảm một nửa khoản chi thưởng, hỗ trợ đại lý, từ 1.000 tỷ xuống còn 550 tỷ đồng. Tại Sunlife, khoản chi hoa hồng bảo hiểm cũng còn 230 tỷ đồng, giảm 48%.

Trong khi mảng khai thác mới kém khả quan, hoạt động tài chính là điểm sáng của nhóm bảo hiểm nhân thọ nửa đầu năm nay. Đầu tư cổ phiếu, trái phiếu, tiền gửi… tại các doanh nghiệp ghi nhận kết quả tăng tích cực hơn cùng kỳ.

Chẳng hạn, hoạt động tài chính (cổ phiếu, tiền lãi gửi ngân hàng…) mang về khoản lãi hơn 3.100 tỷ đồng cho Manulife, tăng 40% so với nửa đầu năm ngoái. Nhờ đó, hãng duy trì được mức lãi sau thuế gần 1.700 tỷ đồng.

18 tháng qua, ngành bảo hiểm nhân thọ đối diện với nhiều thay đổi. Luật Kinh doanh bảo hiểm có hiệu lực từ đầu 2023 và Thông tư 67 từ cuối năm ngoái đưa ra chính sách chặt chẽ hơn, chú trọng bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm. Các ngân hàng bị cấm bán bảo hiểm liên kết đầu tư trước và sau giải ngân 60 ngày. Đồng thời, tư vấn viên phải ghi âm, ghi hình quá trình tư vấn. Các kỳ thi với sản phẩm liên kết đơn vị được tổ chức khắt khe, khiến tỷ lệ đỗ xuống thấp. Mức hoa hồng chi trả cho đại lý trong năm đầu tiên với sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư còn 30%, giảm 10% so với trước.

Lãnh đạo ngành bảo hiểm nhân thọ thừa nhận thị trường đã phát triển nhanh và cần thanh lọc để đi đúng hướng. Xu hướng phát triển chung là tư vấn viên phải giỏi, chuyên nghiệp mới trụ được với nghề, chứ không còn xảy ra tình trạng “đi vào, đi ra liên tục” như trước.

Quỳnh Trang