Trong cuộc gặp gỡ với bà Pilar Méndez Jiménez, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Tây Ban Nha tại Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Danh Huy đã thảo luận về tiềm năng hợp tác trong lĩnh vực giao thông vận tải (GTVT), đặc biệt là hệ thống đường sắt.

Bà Đại sứ chia sẻ: “Việt Nam cũng có những điểm tương đồng về mặt địa lý để phát triển hệ thống đường sắt như Tây Ban Nha. Vì vậy, Tây Ban Nha mong muốn hợp tác với Bộ GTVT Việt Nam trong việc phát triển hệ thống đường sắt nói chung và đường sắt cao tốc nói riêng”, đồng thời bà đề xuất Bộ GTVT Việt Nam cung cấp thông tin chi tiết về các dự án đường sắt, bao gồm dự án đường sắt tốc độ cao và dự án đường sắt kết nối nhằm tạo điều kiện cho sự hợp tác hiệu quả giữa hai bên.

Cũng tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ GTVT đề nghị phía Tây Ban Nha dành sự quan tâm, hỗ trợ Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực GTVT, đặc biệt là lực lượng lao động đường sắt cao tốc.

“Thủ đô đường sắt cao tốc” của châu Âu

Từ giữa thập niên 80 của thế kỷ XX, Tây Ban Nha đã đối mặt với thách thức lớn: xây dựng tuyến đường sắt cao tốc qua đèo Despeñaperros, một nút thắt giao thông quan trọng nối Thủ đô Madrid với miền Nam bán đảo Iberia, nơi có địa hình vô cùng phức tạp và khó khăn.

Chỉ trong 6 năm từ khi quyết định phương án, Tây Ban Nha đã hoàn thành tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên dài 471km. Ngày 21/4/1992, chuyến tàu thương mại đầu tiên từ Madrid đến Seville chính thức hoạt động và ngay tuần đầu tiên đã thu hút hơn 23.000 hành khách, với tỷ lệ ghế được lấp đầy lên đến 81%.

Tây Ban Nha được mệnh danh là thủ đô đường sắt tốc độ cao ở Châu Âu – Ảnh: Internet

Vào tháng 1/1993, tuyến Talgo 200 từ Madrid đến Málaga đưa hệ thống AVE mở rộng đến Córdoba. Ba tháng sau, tàu AVE đạt tốc độ kỷ lục 356,8 km/h trong một lần thử nghiệm, nâng ngành đường sắt cao tốc Tây Ban Nha lên một tầm cao mới. Hiện nay, hệ thống AVE kết nối hơn 57 thành phố qua 30 tuyến đường, với đội tàu 299 đoàn, phục vụ khoảng 70% dân số toàn quốc. Vận tốc của đường sắt Tây Ban Nha hiện đã đạt 350km/giờ.

Mạng lưới tàu cao tốc Tây Ban Nha, với tốc độ thương mại trung bình 222 km/giờ, vượt xa các quốc gia tiên phong như Nhật Bản và Pháp. Tốc độ tàu đã tăng 160% từ cuối những năm 80, đặc biệt tuyến đường Barcelona – Madrid đã rút ngắn thời gian di chuyển xuống còn 2 giờ 30 phút, một thành tích được coi là không tưởng trong quá khứ.

Theo The Railway Network, mạng lưới đường sắt cao tốc của Tây Ban Nha sở hữu mạng lưới đường sắt cao tốc dài nhất châu Âu và đứng thứ hai toàn cầu, chứng minh sự thành công ấn tượng của quốc gia này trong lĩnh vực vận tải đường sắt.

Môi trường không bao giờ bị bỏ lại

Đường sắt, một trong những phương tiện giao thông thân thiện nhất với môi trường, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm lượng khí thải CO2 so với các hình thức vận tải khác. Hệ thống đường sắt cao tốc của Tây Ban Nha không chỉ giảm đáng kể mức tiêu thụ năng lượng mà còn góp phần bảo vệ môi trường với những lợi ích vượt trội.

Sự ra đời của hệ thống đường sắt cao tốc ở Tây Ban Nha không chỉ là một bước tiến vượt bậc trong ngành giao thông mà còn mở ra những cơ hội phát triển to lớn cho quốc gia này. Hệ thống này đã thúc đẩy sự liên kết giữa các vùng, tạo ra các thị trường mới đầy triển vọng, và mang lại sự chuyển mình mạnh mẽ cho nền kinh tế. Đồng thời, đường sắt cao tốc đã giúp giảm áp lực cho các tuyến giao thông tắc nghẽn, cải thiện rõ rệt chất lượng không khí. Đây không chỉ là giải pháp giao thông tối ưu mà còn là một động lực quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sống và bảo vệ môi trường của Tây Ban Nha.

Đường sắt cao tốc Tây Ban Nha đang sử dụng năng lượng tái tạo, hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Đặc biệt, 100% năng lượng tiêu thụ của tàu cao tốc ở Tây Ban Nha được tạo ra từ các nguồn tái tạo, không có carbon. Đây là một ưu điểm nổi bật của phương thức vận tải đường sắt, thể hiện cam kết mạnh mẽ của Tây Ban Nha trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống đường sắt cao tốc Tây Ban Nha không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn tạo ra những khoản tiết kiệm tài chính đáng kể. Trong giai đoạn từ 1992 đến 2016, hệ thống này đã giúp đất nước tiết kiệm được 4,286 tỷ euro. Hơn nữa, trong suốt 25 năm đầu tiên, hệ thống đã góp phần hạn chế phát thải 12,9 triệu tấn khí CO2 và tiết kiệm 2,6 triệu tấn dầu, chứng minh sự kết hợp hoàn hảo giữa hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường.