Phát biểu tại Diễn đàn Hợp tác Việt Nam – EU, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long khẳng định, EU là đối tác hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực thương mại, đầu tư, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế – xã hội, hội nhập và chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

Đồng thời đánh giá cao kết quả tăng trưởng và những chuyển biến tích cực trong trao đổi thương mại giữa hai bên thời gian qua, với đòn bẩy mạnh mẽ từ Hiệp định Thương mại tự do EVFTA, đặc biệt đáng ghi nhận trong bối cảnh khu vực thị trường bất ổn, chuỗi cung ứng và kinh tế đối mặt với nhiều khó khăn.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long nhấn mạnh, với ưu thế lớn từ Hiệp định EVFTA và tới đây là EVIPA, Việt Nam có nhiều điều kiện thuận lợi đẩy mạnh hợp tác thương mại, thu hút đầu tư, chuyển giao công nghệ, các dự án hỗ trợ từ phía các đối tác EU để đẩy mạnh cơ cấu kinh tế theo hướng xanh và số.

Ông Julien Guerrier, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn EU tại Việt Nam đặc biệt ghi nhận vai trò của thực thi Hiệp định EVFTA và đánh giá cao cơ hội hợp tác giữa hai Bên trong chuyển đổi năng lượng, điển hình là việc triển khai JETP để hỗ trợ Việt Nam thực hiện các mục tiêu về giảm phát thải.

“Đây là lĩnh vực thế mạnh và trọng tâm trong chính sách của EU, đồng thời cũng phù hợp với định hướng chiến lược phát triển kinh tế, xã hội của Việt Nam”, ông Julien Guerrier nhấn mạnh.

Trao đổi quan điểm tại diễn đàn, dưới góc nhìn của phía doanh nghiệp châu Âu, ông Nguyễn Xuân Thắng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) đánh giá cao triển vọng và lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong lĩnh vực chuyển đổi xanh với tiềm năng năng lượng tái tạo dồi dào.

Đồng thời bày tỏ nhiều kỳ vọng từ thị trường. Phía EuroCham cũng ghi nhận nỗ lực và cam kết của Chính phủ Việt Nam trong thúc đẩy một nền kinh tế xanh, phát triển bền vững.

“Đây là tầm nhìn chung giúp tăng cường sức hấp dẫn của môi trường đầu tư Việt Nam và kỳ vọng với định hướng này hai bên sẽ đạt được những chuyển biến tích cực hơn nữa trong các hoạt động hợp tác song phương thời gian tới”, Phó Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.

EU là đối tác hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực thương mại, đầu tư, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế – xã hội, hội nhập và chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam. Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, sau 4 năm thực thi Hiệp định EVFTA, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và EU liên tục tăng, từ 48,9 tỷ USD năm trước khi Hiệp định có hiệu lực lên 63,7 tỷ USD vào năm thứ 4 Hiệp định có hiệu lực, với mức tăng trưởng bình quân 7%/năm. Trong đó, xuất khẩu sang thị trường EU tăng bình quân 8,7%/năm, nhập khẩu từ thị trường EU tăng bình quân 2,8%/năm. EU hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ ba và thị trường nhập khẩu lớn thứ năm của Việt Nam.

Theo Eurostat, EU nhập khẩu hàng hoá từ Việt Nam trong 8 tháng năm 2024 đạt 34,9 tỷ EUR, tăng gần 11% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm thị phần 2,2%. Việt Nam hiện đứng vị trí Top 10 nhà cung ứng hàng hóa ngoại khối lớn nhất cho EU và là đối tác thương mại lớn nhất của EU trong khối ASEAN.

Trong khi đó, 9 tháng năm 2024 kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt hơn 578 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu vào thị trường EU ước đạt 38,1 tỷ USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm trước. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển và tăng trưởng ngày càng hiệu quả và chất lượng giữa Việt Nam và EU.

Tuy nhiên, bối cảnh mới cũng đặt ra nhiều thách thức khi tình hình kinh tế vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro, bất ổn, cùng xu hướng tăng cường những quy chuẩn thương mại xanh, bền vững, hàng loạt các chính sách, quy định đáng lưu ý như: Cơ chế điều chỉnh carbon biên giới (CBAM); Quy định về chuỗi cung ứng chống phá rừng (EUDR); Chỉ thị thẩm định chuỗi cung ứng (CS3D)… đi vào áp dụng được nhận định sẽ tác động đáng kể đến hoạt động thương mại, đầu tư của Việt Nam và EU.

Ở một khía cạnh khác, việc đáp ứng yêu cầu về tính bền vững, tính “trách nhiệm” cũng tạo ra cơ hội phát triển mới cho doanh nghiệp, giúp khai thác hiệu quả hơn lợi thế cho hàng hóa xuất khẩu, qua đó nâng cao giá trị & thương hiệu sản phẩm. Do đó, đây vừa là thách thức cũng là cơ hội cho doanh nghiệp Việt thay đổi và phát triển bền vững.

EU với vai trò là một trong những đối tác thương mại, đầu tư quan trọng tại Việt Nam, thời gian qua đã có những thành tựu nhất định trong việc chuyển đổi xanh như chuỗi canh tác cà phê bền vững của tập đoàn Nestle, nhà máy LEGO của Đan Mạch tại Bình Dương đạt chứng nhận LEED (là giấy chứng nhận cho các công trình xây dựng xanh được cấp bởi Hội đồng Công trình xanh Hoa Kỳ)…nhưng như vậy là chưa đủ. Việt Nam vẫn còn rất nhiều tiềm năng để tăng trưởng và cần tiếp tục chuyển đổi sang nền kinh tế xanh trong thời gian tới.