Năm 2024, bên cạnh thị trường cổ phiếu thì thị trường trái phiếu, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (TPDNRL) cũng đã và đang ngày càng chất lượng và ổn định hơn, giúp gia tăng niềm tin của cộng đồng đầu tư.
Trao đổi trong Talk show Phố Tài Chính, bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết thị trường trái phiếu đang dần tạo nền tảng vững chắc góp phần giúp thị trường tài chính vững bước vào kỷ nguyên mới.
Cụ thể, theo bà Vũ Thị Thúy Ngà, năm 2024, thị trường công cụ nợ được quản lý, vận hành ổn định trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp, quy mô thị trường tiếp tục tăng trưởng. Công tác quản lý thị trường không ngừng được hoàn thiện nhằm đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư và cơ quan quản lý.
Trên thị trường sơ cấp, trong năm 2024, HNX tổ chức 221 phiên đấu thầu trái phiếu Chính phủ (TPCP), hỗ trợ Kho bạc Nhà nước (KBNN) huy động 330.375,5 tỷ đồng, đạt 82,6% kế hoạch năm 2024. Lãi suất trái phiếu các kỳ hạn có xu hướng tăng trong năm 2024, tại thời điểm cuối năm 2024, lãi suất huy động trái phiếu các kỳ hạn 5 năm, 10 năm, và 30 năm lần lượt là 2%, 2,77% và 3,22%.
Trên thị trường thứ cấp, giá trị niêm yết TPCP tại thời điểm 31/12/2024 đạt 2.221.923 tỷ đồng, giá trị giao dịch TPCP bình quân phiên cả năm đạt 11.771 tỷ đồng/phiên, tăng 80,7% so với năm 2023, trong đó giao dịch outright (là giao dịch TPCP trong đó một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu TPCP cho một bên khác và không kèm theo cam kết mua lại TPCP) chiếm 64,56% tổng GTGD toàn thị trường, còn lại là giao dịch repos (là giao dịch trong đó một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu TPCP cho một bên khác, đồng thời cam kết sẽ mua lại và nhận lại quyền sở hữu TPCP đó sau một thời gian xác định với một mức giá xác định).
Đối với hoạt động quản lý thị trường công cụ nợ, trong năm 2024, HNX đã hoàn thành nâng cấp hệ thống giao dịch TPCP theo Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 107/2020/TT-BTC trong đó bổ sung chức năng giao dịch mua lại có kỳ hạn TPCP của KBNN. Hệ thống nâng cấp đã được đưa vào hoạt động từ ngày 15/4/2024 giúp tăng lượng tài sản đảm bảo đối với các ngân hàng, hỗ trợ tăng thanh khoản thị trường trái phiếu trong dài hạn.
Trong năm 2024 tổng giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đạt gần 1.084.169,3 tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân đạt 4.336 tỷ đồng/phiên, tăng hơn 122% so với bình quân năm trước.
Hơn 1 triệu tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được giao dịch
Cũng theo bà Ngà, hệ thống giao dịch TPDNRL tại HNX đi vào hoạt động đến nay được hơn một năm đã được vận hành an toàn, thông suốt, quy mô thị trường giao dịch TPDNRL đã có sự phát triển mạnh mẽ, cùng với đó là sự cải thiện tình hình phát hành TPDNRL trên thị trường sơ cấp.
Thống kê giao dịch trên hệ thống cho thấy, trong năm 2024 tổng giá trị giao dịch TPDNRL đạt gần 1.084.169,3 tỷ đồng, giá trị giao dịch bình quân đạt 4.336 tỷ đồng/phiên, tăng hơn 122% so với bình quân năm trước. Tại ngày 31/12/2024, có 1.174 mã trái phiếu của 251 tổ chức phát hành đang được ghi nhận trên hệ thống giao dịch với giá trị đạt gần 902.952,8 tỷ đồng.
Về hoạt động quản lý đăng ký giao dịch TPDNRL, trong năm 2024, HNX đã tiếp nhận và công bố thông tin về việc đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch TPDNRL đối với 570 mã trái phiếu của 137 DN, tạm ngừng giao dịch đối với 173 mã để thực hiện mua lại, khôi phục giao dịch đối với 68 mã; thay đổi giảm khối lượng đăng ký giao dịch đối với 164 mã và hủy đăng ký giao dịch 261 mã do đáo hạn/mua lại toàn bộ.
Ngoài ra, trong năm 2024, HNX đã hoàn thành nâng cấp chuyên trang thông tin trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đáp ứng các quy định của Nghị định 65/2022/NĐ-CP, Thông tư 30/2023/TT-BTC và golive hệ thống vào ngày 27/9/2024. Chuyên trang thông tin TPDN giúp các nhà đầu tư có điều kiện tiếp cận thông tin về các doanh nghiệp phát hành và thị trường một cách đầy đủ, kịp thời do tổ chức phát hành phải thường xuyên công bố thông tin theo quy định, tránh được tình trạng thiếu thông tin thị trường như trước đây.
Sau khi hệ thống giao dịch TPDNRL đi vào hoạt động ổn định, HNX tiếp tục triển khai dự án xây dựng hệ thống giao dịch TPDNRL giai đoạn 2, áp dụng kênh giao dịch trực tuyến TPDNRL. Hiện HNX đã hoàn thành xây dựng hệ thống và đã báo cáo VNX và UBCKNN xin ý kiến để đưa hệ thống vào vận hành.
“Những kết quả đạt được trên thị trường TPDNRL từng bước khẳng định thị trường TPDNRL đã, đang và sẽ trở thành một trong các kênh huy động vốn của doanh nghiệp bên cạnh kênh tín dụng ngân hàng, kênh phát hành chứng khoán ra công chúng và các kênh huy động vốn khác”, bà Vũ Thị Thúy Ngà nói.
Tạo nền tảng vững chắc
Phó Tổng Giám đốc HNX cho biết, trên cơ sở Chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023, ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài chính, UBCKNN và VNX đối với nhiệm vụ phát triển và quản lý TTCK, Sở GDCK Hà Nội đã đặt ra các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm năm 2025, để thị trường trái phiếu dần tạo nền tảng vững chắc góp phần giúp thị trường tài chính vững bước vào kỷ nguyên mới.
Đối với thị trường trái phiếu, HNX tiếp tục vận hành ổn định các thị trường giao dịch trái phiếu, đảm bảo thị trường hoạt động an toàn, hiệu quả, tạo được sự tin cậy và thu hút sự tham gia của nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt là các nhà đầu tư tổ chức. Tiếp tục hoàn thiện tổ chức thị trường, nâng cao hoạt động giám sát thị trường, bổ sung nghiệp vụ thị trường TPCP, tập trung phát triển hệ thống TPDNRL.
Trên thị trường công cụ nợ, HNX sẽ thực hiện nâng cấp hệ thống giao dịch công cụ nợ để triển khai nghiệp vụ mua lại có kỳ hạn TPCP đáp ứng Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 107/2020/TT-BTC. HNX cũng sẽ kiến nghị cơ quan quản lý nghiên cứu, triển khai các chính sách khuyến khích và thu hút nhà đầu tư cũng như triển khai các biện pháp nhằm tăng cường chất lượng hàng hóa và thanh khoản trên thị trường công cụ nợ.
Sắp tới, để đường cong lãi suất chuẩn trở thành công cụ tham chiếu cho thị trường, HNX sẽ tiến hành hoàn thiện sản phẩm này thông qua việc lắng nghe các ý kiến hữu ích và thực chất của các thành viên thị trường. Đối với các sản phẩm mới, năm 2025, HNX tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp niêm yết trái phiếu xanh, trái phiếu phát triển bền vững.. thông qua xây dựng các trang thông tin và sổ tay hướng dẫn đối với các sản phẩm mới trên thị trường.
Đối với hệ thống giao dịch TPDNRL, HNX sẽ tiến hành nâng cấp chuyên trang thông tin về TPDN đáp ứng các quy định của Thông tư 76/2024/TT-BTC để bổ sung các chức năng CBTT về các trái phiếu phát hành ra công chúng và CBTT bằng tiếng Anh.
Bên cạnh đó, HNX chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện về kỹ thuật để vận hành hệ thống giao dịch TPDNRL giai đoạn 2, đưa kênh kết nối giao dịch trực tuyến TPDNRL vào phục vụ thị trường và triển khai phương án quản lý thị trường TPDN tập trung một đầu mối tại HNX. Đồng thời, HNX tiếp tục phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường công tác giám sát nghĩa vụ báo cáo/CBTT của các đối tượng tham gia thị trường TPDNRL.
