Công ty cổ phần Chứng khoán Vietcap (mã VCI) do bà Nguyễn Thanh Phượng làm Chủ tịch HĐQT vừa công bố giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phiếu không ứng tiền trước nhưng không thực hiện thanh toán.

Theo đó, Aegon Custody B.V (Hà Lan) đã đặt lệnh mua và khớp lệnh 26.600 cổ phiếu FPT vào ngày 17/12. Tổng số tiền phải thanh toán gần 4 tỷ đồng. Tuy nhiên, do nhà đầu tư chưa trả nên Chứng khoán Vietcap phải thanh toán thay.

Giao dịch này được áp dụng theo quy định mới tại Thông tư 68, hiệu lực từ ngày 2/11. Trong trường hợp nhà đầu tư nước ngoài không thanh toán đủ tiền cho giao dịch, nghĩa vụ thanh toán sẽ chuyển sang công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh.

Thông tư 68 là một trong những thông tư quan trọng giúp Việt Nam đạt được tiêu chí để nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi. Trước đây, nhà đầu tư nước nước ngoài chỉ có thể đặt lệnh mua/bán khi đã ký quỹ đủ 100% tiền/chứng khoán trên tài khoản giao dịch.

Dù vậy, như Nhadautu.vn đề cập trong nhiều bài viết, Thông tư 68 được nhìn nhận là giải pháp mang tính “kỹ thuật”, cơ chế CCP (Mô hình đối tác thanh toán trung tâm) mới là giải pháp căn cơ và tổng thể cho câu chuyện phát triển thị trường chứng khoán theo hướng bền vững và đi đúng thông lệ quốc tế.

Bởi, trong giai đoạn thị trường tài chính phát triển đến mức cao, các giao dịch diễn ra liên tục, hằng ngày với tần suất càng lớn, nếu không có CCP ở giữa thì việc thanh toán bù trừ gặp khó khăn. Cơ chế CCP là cơ chế thế vị, thay vì người bán và mua gặp nhau trực tiếp thông qua sàn giao dịch thì CCP đứng ra làm đơn vị trung gian, làm người mua của tất cả người bán và người bán của tất cả người mua. Chính cơ chế thế vị này giúp CCP giải quyết được khối lượng công việc lớn hơn.